Nietypowy spektakl w MOK-u

PÓŁMROK Kultura Dostępna
Teatr Usta Usta Republika od wielu lat specjalizuje się w przygotowaniu przedstawień typu site-specific, eksperymentując z formą teatralną, modyfikując relację aktor-widz, tworząc unikatowe spektakle, prezentując je w Polsce jak i za granicami kraju.

Jednym z nich jest spektakl p.t. "Ukryte" rozgrywający się w całkowitej ciemności, w którym widzowie usadowieni w wygodnych leżakach 'zapadają’ w ciemność, poddając się narracji teatralnej prowadzonej w przestrzeni wokół nich przez aktorów wyposażonych w noktowizory. Spektakl rozgrywa się w warstwie dźwiękowej (tekst, muzyka, dźwięki otoczenia) jak również w warstwach takich zmysłów jak zapach, dotyk.

'Półmrok’ to projekt jednoczący grupy społeczne osób niewidomych we wspólnym przeżywaniu spektakli teatralnych na równi z osobami widzącymi, jak również przybliżający problemy tej grupy innym osobom. Projekt 'Półmrok’ przewiduje prezentacje spektakli dla grup osób widzących jak i niewidzących oraz wspólną dyskusję po zakończonym spektaklu wymianę wrażeń, doświadczeń, przemyśleń lub sugestii. Projekt jest realizowany w ramach projektu “Kultura Dostępna” organizowanego przez Narodowe Centrum Kultury.

Spektakl “UKRYTE”
W ramach projektu "Półmrok" jest prezentowany jeden z unikatowych, oryginalnych spektakli p.t. "Ukryte", którego premiera odbyła się w grudniu 2012 roku podczas festiwalu teatralnego MASKI w Poznaniu. Podstawowym założeniem spektaklu stało się odrzucenie zmysłu wzroku jako determinującego nasze postrzeganie świata, na rzecz innych form doświadczania rzeczywistości słuchu, węchu, dotyku, wyobraźni. Powstał spektakl rozgrywający się w całkowitej ciemności, realizowany przez aktorów wyposażonych w noktowizory przemieszczających się pomiędzy widzami, wykorzystujący tekst, muzykę oraz przestrzeń, w której się odbywa.

W swej naturze spektakl "Ukryte" 'wyklucza’ typowego widza wyposażonego w pełnosprawny zmysł wzroku z normalnego funkcjonowania zmuszając go do uruchomienia i uświadomienia sobie istnienia innych zmysłów postrzegania, jak również stanowi wyjątkowy przykład spektaklu teatralnego nie stwarzającego barier dla osób niewidomych lub słabowidzących.

O TEATRZE
Teatr Usta Usta Republika działa od 2000 roku i do tej pory zrealizował 21 autorskich projektów teatralnych. Prezentuje spektakle na festiwalach w Polsce i za granicami kraju. Niejednokrotnie był prezentowany jako ambasador polskiej kultury za granicami kraju: projekt 'Usta Usta Republika w Berlinie’, zdobycie nagrody 'Little Devil’ na festiwalu w Edynburgu, jak również nagradzany w Polsce: wyróżnienie w finale Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej dla spektaklu 'Driver’, dwukrotna nagroda publiczności festiwalu Klamra w Toruniu dla spektakli “777” oraz “Uczta”.

Forma
Prawie każdy z projektów to eksperyment związany z sytuacją oraz przestrzenią działania teatralnego. „Driver” to pierwszy polski carplay, zainscenizowana dla czterech widzów kameralna podróż starym, amerykańskim krążownikiem szos, który w późnych godzinach nocnych przemierza różne punkty miasta, będącego scenerią opowiadanej historii. „Alicja 0700” to z kolei pierwszy polski spektakl interaktywny zrealizowany w sieci telefonicznej, w którym widz słuchacz poprzez wciskanie cyfr z klawiatury telefonu decyduje, jak potoczą się dzieje tytułowej bohaterki. „Ambasada” ma swój początek na stronie internetowej. Widzowie ubiegający się o azyl w ambasadzie zmuszeni są do wypełnienia zamieszczonego tam wniosku o prawo do stałego pobytu.

Przestrzeń
„Wrażliwość miejsca” to jeden ze znaków rozpoznawczych, a zarazem największych atutów poznańskiej grupy. Brak stałej siedziby stał się bowiem impulsem do oswajania na potrzeby teatru niecodziennych przestrzeni miejskich. Zawilgocone piwnice Centrum Sztuki  Współczesnej „Inner spaces”, zakurzony strych Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, monumentalna bryła zamku cesarskiego w Poznaniu, podziemny parking, nocny labirynt miejskich ulic, czy wspomniana już przestrzeń wirtualna to miejsca premierowych prezentacji Republiki Usta Usta. Ich specyfika posłużyła za klucz do konstrukcji przedstawień. Odejście od klasycznie rozumianego pomieszczenia teatralnego sprowokowało wielopoziomową grę z przestrzenią, w której poszczególne jej fragmenty zaczęły funkcjonować nie tylko jako elementy scenografii, ale także jako osoby dramatu.

Widz
Projekty firmowane przez poznański Teatr Usta Usta Republika wymagają od widza aktywności. Teatr Usta Usta Republika gra nie dla widzów, ale z widzami, pozostawiając w dramatycznej partyturze miejsce na ich autonomiczne reakcje i wybory. Rozwój scenicznych wydarzeń to wypadkowa działań aktorskich oraz decyzji podejmowanych na bieżąco przez publiczność. W opinii krytyków Usta Usta od piętnastu lat specjalizują się w akcjach spektaklach, angażujących ciało, pamięć i wyobraźnię widza. Nie ma wygodnych foteli, z których zerka się na wysiłki aktorów. To widz staje się wykonawcą, siedząc we wnętrzu ciasnego samochodu, budując spektakl poprzez wciskanie kolejnych przycisków telefonu komórkowego, odpowiadając na intymne pytania zawarte w ankietach ambasady, czy też obstawiając wygraną w tajemniczej jaskini hazardu – w „777”. Rozmach inscenizacyjny paradoksalnie nie burzy intymnego i osobistego charakteru tych doświadczeń.

Temat
Labirynt przestrzeni zestrojony z labiryntem ludzkich emocji i sytuacji, wizja świata pułapki, naznaczonego samotnością, zagubieniem, niespełnieniem i doświadczeniem utraty to tematy pojawiające się w wielu spektaklach Republiki Usta Usta. Każde z przedstawień to jednak autorski projekt, stanowiący oryginalną i aktualną w swej wymowie próbę opisania i zinterpretowania otaczającej nas rzeczywistości. To również zaproszenie do podróży przez plątaninę wydarzeń, snów, sytuacji, osób i obrazów pamięci.