W świetle obowiązującego prawa, każdy kto ukończył lat 18 nabywa pełną zdolność do czynności prawnych co oznacza, że od tej chwili osoba ta posiada pełnię praw skutkującą możnością wywoływania swoim własnych zachowaniem skutków prawnych w zakresie nabywania praw i zaciągania zobowiązań. Osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych może rozporządzać swoimi prawami i obowiązkami, w tym zawierać umowy, np. nabyć prawo własności pojazdu, nieruchomości, zawrzeć umowę kredytową, czy też decydować o swoim zdrowiu decydując się na zabieg medyczny.
- ubezwłasnowolnienie całkowite: ubezwłasnowolnić można osobę, która ukończyła 13 lat, gdy wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę, o ile nie pozostaje on jeszcze pod władzą rodzicielską,
- ubezwłasnowolnienie częściowe: ubezwłasnowolnienie częściowe orzeka się z tych samych przyczyn, co ubezwłasnowolnienie całkowite, z tym, że w stosunku do osoby pełnoletniej, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw. Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę.
Gdzie może zostać złożony wniosek o ubezwłasnowolnienie?
W sprawach o ubezwłasnowolnienie właściwy jest Sąd Okręgowy miejsca zamieszkania osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, a w przypadku braku miejsca zamieszkania – Sąd miejsca jej pobytu.
Kto może złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie?
Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć jedynie: małżonek osoby, której dotyczy wniosek, jej krewny w linii prostej i rodzeństwo oraz jej przedstawiciel ustawowy lub prokurator.
Jakie ma prawa osoba ubezwłasnowolniona?
Osoba taka może bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego; bez zgody przedstawiciela może rozporządzać swoim zarobkiem, chyba że Sąd opiekuńczy z ważnych powodów postanowi inaczej oraz może nawiązać stosunek pracy oraz dokonywać czynności prawnych, które dotyczą tego stosunku. Osobę, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, należy wysłuchać niezwłocznie po wszczęciu postępowania. Wysłuchanie powinno odbyć się w obecności biegłego psychologa oraz – w zależności od stanu zdrowia osoby, która ma być wysłuchana – biegłego lekarza psychiatry lub neurologa. W postępowaniu obligatoryjnie bierze udział prokurator.
Jakie są skutki ubezwłasnowolnienia?
Ubezwłasnowolnienie prowadzi do utraty bądź ograniczenia zdolności do czynności prawnych w zależności od rodzaju ubezwłasnowolnienia. Jeżeli bliska osoba zostanie ubezwłasnowolniona całkowicie, to nie będzie mogła m. in: zaciągać pożyczek, kredytów, dokonywać darowizn itp. Umowy takie należy uznać za nieważne. Może natomiast samodzielnie dokonywać zakupu podstawowych artykułów spożywczych, m.in.: gazet, biletów autobusowych, pod warunkiem, że zakupy te nie pociągają za sobą rażącego pokrzywdzenia osoby ubezwłasnowolnionej. Natomiast osoba ubezwłasnowolniona częściowo posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych, co oznacza, że ważność zawartej przez nią umowy, np. sprzedaży wartościowej ruchomości zależy od potwierdzenie jej przez przedstawiciela ustawowego.
Skontaktuj się: Adwokat Gniezno.