W nawiązaniu do poprzedniego artykułu dotyczącego przesłanek rozwodu, w niniejszym opracowaniu przybliżę w tym zakresie tematykę uzupełniającą – związaną z zakresem orzekania w sprawach rozwodowych oraz skutkami prawnymi jakie wywołuje rozwód.
Z kolei art. 58 § 1 k.r.o. stanowi, że w wyroku orzekającym rozwód Sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.
Mając na uwadze powyższe przepisy stwierdzić należy, że Sąd w wyroku rozwodowym (w jednej sprawie rozwodowej i jednym wyroku) obligatoryjnie rozstrzyga łącznie następujące elementy (tzw. obligatoryjne elementy wyroku rozwodowego):
- Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego – istnieją w tym zakresie trzy możliwe formy rozstrzygnięcia: rozwód bez orzekania o winie (na zgodny wniosek), rozwód z wyłącznej winy jednego z małżonków, albo rozwód z winy dwóch małżonków.
- Władza rodzicielska nad małoletnimi dziećmi stron – Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem jednemu z małżonków, a władzę drugiego z nich może ograniczyć do określonych obowiązków i uprawnień. Sąd może orzec także o ograniczeniu władzy rodzicielskiej, pozbawieniu jednego lub dwóch rodziców władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem. Na zgodne porozumienie Sąd może powierzyć władzę rodzicielską obojgu rodzicom łącznie.
- Alimenty na rzecz małoletnich dzieci stron – Sąd orzeka o obowiązku alimentacyjnym każdego z małżonków względem małoletnich dzieci. Jeżeli jedna z małżonków osobiście wychowuje i zajmuje się dziećmi sprawując nad nimi opiekę, wówczas obowiązek alimentacyjny drugiego z małżonków sprowadza się do konieczności uiszczania alimentów w formie comiesięcznych świadczeń pieniężnych w wysokości ustalonej przez Sąd.
- Alimenty porozwodowe na jednego z małżonków – jeden z małżonków może żądać od drugiego małżonka alimentów na siebie. Nie są to alimenty na małoletnie dzieci, lecz od jednego na drugiego małżonka.
- Ustalenie kontaktów z dzieckiem – rodzic, który nie będzie miał powierzonej władzy rodzicielskiej może wnioskować, aby Sąd w ramach sprawy rozwodowej ustalił szczegółowy zakres i termin jego widzeń z dzieckiem. Jeżeli żaden z małżonków takiego wniosku nie złoży, wówczas Sąd pomija rozstrzygnięcie powyższej kwestii.
- Orzeczenie o eksmisji jednego z małżonków – jeżeli jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, Sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
- Orzeczenie o podziale wspólnego mieszkania – na zgodny wniosek stron Sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe.
- Orzeczenie o podziale majątku wspólnego – na wniosek jednego z małżonków Sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. W praktyce niezwykle rzadko Sąd dokonuje podziału majątku w ramach jednej sprawy rozwodowej, albowiem pomiędzy stronami dochodzi do spornych kwestii co do sposobu podziału, składników i wartości majątku wspólnego. W przypadku takiego sporu należy złożyć odrębny wniosek do Sądu o podział majątku wspólnego, dopiero po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego.
W kolejnym artykule przybliżę Państwu tematyką związaną z prawem spadkowym, a dotyczącą konkretnie dziedziczenia testamentowego i rodzaju testamentów.
Skontaktuj się: Adwokat Gniezno.