Trądzik, choć kojarzony zazwyczaj z dolegliwościami okresu dorastania, jest schorzeniem skóry występującym u ok. 70% całego społeczeństwa. Objawia się w postaci krost, grudek, zaskórników oraz łojotoku, które zlokalizowane najczęściej są na twarzy, klatce piersiowej i plecach.
Skąd się bierze trądzik?
Głównymi czynnikami odpowiedzialnymi za pojawienie się trądziku są nieprawidłowa praca gruczołów łojowych lub zwiększenie produkcji hormonów płciowych. Objawy schorzenia zaostrza stres, ponieważ podwyższony poziom kortyzolu daje sygnał gruczołom łojowym, aby wzmożyły pracę i produkowały nadmierne ilości sebum. Także stosowanie leków, takich jak leki antykoncepcyjne, leki z kortyzolem, litem, jodem czy związkami bromu mogą być czynnikiem początkującym zmiany trądzikowe. Osoby ze skłonnością do trądziku powinny unikać produktów spożywczych zawierających wysoki indeks glikemiczny, konserwanty czy barwniki, ponieważ zaostrzają one objawy.
W jaki sposób leczyć skórę trądzikową?
Kluczowym krokiem w leczeniu zmian skórnych jest konsultacja z lekarzem dermatologiem, który oceni stan skóry i zaproponuje najlepsze dla danego typu trądziku leczenie. Niektóre rodzaje trądziku wymagają antybiotykoterapii, innym wystarczy zmniejszenie rogowacenia skóry, zmniejszenie ilości wydzielanego sebum i działanie antybakteryjne.
Popularnym preparatem wspierającym leczenie trądziku jest maść ichtiolowa, którą stosuje się na ropne zmiany skórne. Przyspiesza dojrzewanie ropnia i umożliwia wypłynięcie ropy na zewnątrz, co skutkuje zmniejszeniem obrzęku. Maść ichtiolową można dostać w kolorze brunatnym, o charakterystycznym zapachu, lub o jasnym kolorze.
Ważne jest także systematyczne oczyszczanie skóry, ponieważ martwy naskórek i zanieczyszczenia podrażniają skórę i zatykają gruczoły łojowe. Skóra trądzikowa wymaga także regularnych peelingów, najlepiej enzymatycznych. Peeling zmniejsza rogowacenie się skóry, ogranicza wydzielanie sebum, działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Najistotniejsze jest jednak, aby zmian skórnych nie wyciskać, gdyż wywołuje to stany zapalne i podrażnienia.
Mechanizm powstawania trądziku
Kiedy gruczoły łojowe produkują nadmierną ilość sebum i jednocześnie dochodzi do rogowacenia naskórka, sebum nie może wydostać się spod skóry i w ten sposób zatyka ujścia przewodów gruczołów łojowych. Uwięziona pod skórą wydzielina tworzy zmiany skórne, na początku w postaci mikrozaskórników, które następnie zmieniają się w zaskórniki zamknięte. Jest to bardzo korzystne środowisko dla bakterii beztlenowych, które rozkładają sebum do postaci kwasów tłuszczowych, a te z kolei podrażniają sąsiadujące tkanki i wywołują stany zapalne. Pojawia się ryzyko działania innych drobnoustrojów, które razem z bakteriami beztlenowymi potęgują stany zapalne. Lekceważone grudki mogą zamienić się w guzki i nacieki, a te z kolei w ropne torbiele, które mogą zostawić nieestetyczne blizny.