Jak zaplanować usytuowanie domu na działce?

Inwestorzy, którzy podejmują się budowy domu, najczęściej decydują się na zakup projektu gotowego. Tego rodzaju projekty wymagają adaptacji, podczas której są dokładnie dostosowywane do warunków panujących na działce. Podczas adaptacji architekt wykonuje m.in. projekt zagospodarowania terenu. Czyli planuje usytuowanie budynku na działce. Czym się kieruje podczas wykonywania tego zadania? Przede wszystkim obowiązującymi przepisami. Preferencje inwestorów mają drugorzędne znaczenie. Aby więc na tym etapie nie doszło do nieprzyjemnych niespodzianek i na przykład nie okazało się, że domu jednak nie można usytuować w upatrzonym miejscu, przepisowe odległości warto poznać jeszcze zanim kupi się działkę i projekt. 

Na dużej działce, szczególne takiej, która posiada wjazd od strony północnej, korzystne usytuowanie domu nie powinno sprawić kłopotu. Im jednak działka jest mniejsza i ma bardziej nietypowy kształt, tym problem staje się większy. Wybierając projekt, który ma zostać zrealizowany na takiej nieruchomości, trzeba pamiętać, że ściana z otworami okiennymi i drzwiowymi może stanąć nie bliżej niż 4 m od granicy, a ściana bez otworów (zamiast okien mogą być luksfery) – 3 m. Schody, gzymsy, balkony i daszki od granicy powinno dzielić 1,5 m. Odległość pomiędzy ścianami z oknami lub drzwiami dwóch murowanych budynków znajdujących się na sąsiednich działkach powinna wynieść co najmniej 8 m. Jeśli w ścianach nie ma otworów, mogą stanąć metr bliżej. Z kolei jeśli jeden z budynków jest drewniany – odległość powinna wynieść co najmniej 12 m. W przypadku dwóch domów drewnianych zwiększy się do 16 m.   

Przepisy dopuszczają kilka wyjątków od wyżej wymienionych reguł. Stosowny zapis może zostać zamieszczony w planie miejscowym lub  w decyzji o warunkach zabudowy. Jeśli w tych dokumentach dopuszczono możliwość realizacji domu w odległości 1,5 m od granicy lub bezpośrednio przy niej, dom można tak usytuować. W wymienionych dokumentach mogą znaleźć się także inne wytyczne, które będą miały wpływ na miejsce budowy domu. Jeśli w planie miejscowym zostanie określona linia zabudowy, frontowa elewacja domu musi powstać w ściśle określonym miejscu. A jeśli pojawi się informacja o nieprzekraczalnej linii zabudowy, dom powinien stanąć nie bliżej niż wyznaczona odległość.

Szczególne warunki stwarzają działki o szerokości do 16 m. Na wszystkich tak wąskich nieruchomościach dom można zbudować bezpośrednio przy granicy lub w odległości mniejszej niż 3 m, ale nie mniejszej niż 1,5 m (ściana skierowana w stronę granicy nie może posiadać drzwi ani okien). Budowa domu bezpośrednio przy granicy działki jest możliwa także wówczas, gdy na sąsiedniej działce istnieje już budynek usytuowany w ten sposób (lub na jego budowę zostało wydane pozwolenie). Nowy obiekt można wówczas zbudować bezpośrednio przy granicy, ale musi przylegać całą długością ściany do domu sąsiada, a w pasie o szerokości 3 m musi mieć szerokość i wysokość nie większe niż obiekt na sąsiedniej działce.