Kim jestem? Polakiem? Żydem polskim? Żydowskim Polakiem? – gnieźnieńskie Dni Judaizmu

To już kolejna odsłona „Dni Judaizmu”. Tym razem organizatorzy zaproponowali konferencję naukową "Emancypacja i asymilacja Żydów w Europie środkowowschodniej". Wśród prelegentów znaleźli się wykładowcy z: Uniwerystet Ben Guriona (Izrael), Uniwersytet Ariel (Izrael), Uniwersytet w Haifie (Izrael), Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie (Izrael), UJ, UAM, Vilnius University (Litwa), Uniwersytet w Oslo (Norwegia), Akademia Pedagogiki Specjalnej z Warszawy, IKE, KUL, TSKŻ, American Jewish University (LA). Od wielu lat obchody Dnia Judaizmu w Gnieźnie nie mają formy jednorodnej – mówi ks. dr hab. Waldemar Szczerbiński, kierownik Zakładu Kultury Judaizmu w Instytucie Kultury Europejskiej UAM. Zdajemy sobie sprawę, że konferencja, choć bardzo ważna z punktu widzenia naukowego i w ogóle w dociekaniu prawdy, zwłaszcza w odniesieniu do tych relacji polsko – żydowskich czy chrześcijańsko – judaistycznych, jest bardzo ważna i owocuje nawet publikacjami. Ale jednak ten dialog musi się odbywać na różnych płaszczyznach. Dla mieszkańców miasta Gniezna, dla tych z Wielkopolski, którzy tu przyjechali próbujemy zaproponować inne formy. Były różne zespoły żydowskie, była kuchnia żydowska, przegląd filmów. W tym roku zdecydowaliśmy się na zaproponowanie mieszkańcom Gniezna spektaklu przygotowanego przez teatr żydowski z Warszawy. Myślę, że ta forma jak najbardziej odpowiada mieszkańcom, co widać po frekwencji. Aczkolwiek w tym przedsięwzięciu będą również uczestniczyli goście, którzy przyjechali z kraju i z zagranicy. W tym roku wyjątkowo na konferencji dopisali nam goście z zagranicy: z Izraela, Stanów Zjednoczonych, Litwy, Oslo. Myślę, że ta sztuka nie jest też przypadkowa, bo wpisuje się w temat konferencji: „Asymilacja i emancypacja Żydów z Europy Środkowo-Wschodniej”. Sztuka zatytułowana „Wyznania” pokazuje właśnie problem asymilacji, emancypacji, problem stawiania pytań: kim jestem? Polakiem? Żydem polskim? Żydowskim Polakiem? To są na prawdę trudne problemy, które nie są specyficzne tylko dla środowiska żydowskiego, ale są związane z przeżyciami, które miały miejsce w Polsce i one się tu rozgrywały i warto o tym pamiętać tym bardziej, że asymilacja także dzisiaj jest zjawiskiem, przed którym Polacy wyjeżdżający za granicę nie uciekną. Są zmuszeni do postawienia sobie pytania o swoją własną tożsamość. To jest niestety bardzo trudne, a Żydzi są dla nas przykładem jak można wyjść z tego obronną ręką, a czym można sobie zaszkodzić, dlatego że od początku oni zawsze żyli wśród obcych narodów.
Według programu, wczoraj w auli I LO miał się odbyć spektakl „Kafka tańczy” jednak w wyniku problemów zdrowotnych jednego z głównych aktorów postanowiono przedstawić „Wyznania”. Jest to spektakl mówiący o bliskości, o trudnych relacjach międzyludzkich, ale przede wszystkim o problemach, z jakimi spotykali się młodzi ludzie urodzenie w latach 70. 80. W momencie, kiedy odkryli swoją tożsamość żydowską. Przed publicznością wystąpili aktorzy z Państwowego Teatru Żydowskiego im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie.