Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków oficjalnie wpisał do rejestru zabytków kolejowy żuraw węglowy-bramowy wraz z fragmentem torowiska, znajdujący się na terenie stacji kolejowej w Gnieźnie. Postępowanie administracyjne w tej sprawie zostało wszczęte z urzędu, a decyzja jest już prawomocna.
Stacja kolejowa w Gnieźnie została otwarta w 1872 roku jako przelotowy punkt na trasie z Poznania do Torunia. Trzy lata później powstała tam również stacja Kolei Oleśnicko-Gnieźnieńskiej. Dwa niezależne dworce, funkcjonujące wraz z zapleczem technicznym, połączono dopiero w 1885 roku, przekształcając je w jedną, węzłową stację. Od tego momentu stacja stopniowo nabierała znaczenia jako ważny węzeł kolejowy w Wielkopolsce, zwłaszcza po uruchomieniu kolejnych połączeń, m.in. z Nakłem w 1887 roku. W latach II wojny światowej, w 1941–1942, władze okupacyjne przeprowadziły rozbudowę i modernizację stacji. Właśnie z tego okresu pochodzi wpisany do rejestru zabytków żuraw węglowy-bramowy, wyprodukowany przez Maschinenfabrik Deutschland z Dortmundu, z elektryką wykonaną przez Siemens-Schuckertwerke z Berlina.
Żuraw oraz czterokomorowy zasobnik węglowy były użytkowane przy obsłudze parowozów aż do lat 90. XX wieku, kiedy to zaprzestano eksploatacji trakcji parowej w Gnieźnie. Niestety, na przełomie XX i XXI wieku zasobnik węglowy został zniszczony, co sprawia, że żuraw węglowy jest obecnie jedynym tego typu zachowanym urządzeniem w Polsce.
Wpisany do rejestru żuraw, wyposażony w elektryczny napęd i dwulinowy chwytak węgla, stanowi cenny przykład techniki kolejowej z okresu II wojny światowej. Obiekt zachował oryginalną konstrukcję oraz oryginalne rozwiązania techniczne, będąc jednym z najważniejszych zabytków technicznych w Polsce. Wraz z fragmentem torowiska, do którego przylega kanał kablowy, tworzy niezwykle cenny relikt dawnej infrastruktury kolejowej.
Decyzja o wpisie do rejestru zabytków oznacza objęcie żurawia i torowiska ochroną konserwatorską, co umożliwi ich zachowanie oraz zabezpieczenie przed ewentualnym zniszczeniem lub zmianami.
