W październiku 2024 roku firma Sanduro Group, specjalizująca się w szkoleniach oraz doradztwie prawnym, przeprowadziła audyt mający na celu diagnozę atmosfery w pracy oraz ocenę sytuacji interpersonalnych w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie. Badanie, przeprowadzone na zlecenie dyrektor teatru Joanny Nowak, miało kluczowe znaczenie ze względu na pojawiające się od września 2024 r. medialne doniesienia o rzekomym mobbingu ze strony aktora, Rolanda Nowaka, i przemocy wśród pracowników. Sytuacje te miały dotyczyć byłej już aktorki, Martyny Rozwadowskiej, która miała zostać m.in. uderzona przez Nowaka.
Cel badania
Podstawowym celem audytu było określenie, czy w teatrze występują zjawiska takie jak mobbing, dyskryminacja czy inne nieprawidłowości w relacjach między pracownikami. Dodatkowo, audyt miał umożliwić stworzenie rekomendacji mających na celu poprawę atmosfery organizacyjnej oraz prewencję wobec potencjalnych konfliktów w miejscu pracy.
Metodologia i przebieg badania
Marcin Rak, prowadzący audytor, zastosował podejście mieszane, obejmujące zarówno anonimowe ankiety, jak i indywidualne rozmowy z pracownikami. W badaniu wzięło udział 49 z 59 zatrudnionych osób, które wypełniły ankiety, oraz 55 osób, które udzieliły informacji podczas rozmów indywidualnych. Rozmowy były prowadzone w sposób zapewniający prywatność, a ich celem było uzyskanie pełnego obrazu sytuacji w teatrze. Ważnym elementem procesu były również indywidualne spotkania z byłymi pracownikami, co pomogło audytorowi ocenić zmieniające się relacje interpersonalne na przestrzeni czasu.
Szkolenie i świadomość pracowników
W kontekście wcześniejszych szkoleń, jakie odbyły się w teatrze we wrześniu 2024 roku, świadomość pracowników dotycząca identyfikacji mobbingu i dyskryminacji powinna być na wysokim poziomie.
Podsumowanie rozmów z pracownikami przedstawia głęboką analizę atmosfery w pracy Teatru, opierając się na anonimowych wypowiedziach, które zostały ustrukturyzowane i ukierunkowane na konkretne działy oraz relacje. Wyniki rozmów wykazały:
- Zadowolenie z pracy: Większość pracowników wyraża wysokie zadowolenie z pracy, a także przywiązanie do teatru. Pracownicy doceniają pozytywną atmosferę i wsparcie, jakie otrzymują zarówno od zespołu, jak i od dyrekcji. Duża część respondentów podkreśla, że atmosfera jest rodzinna, co przekłada się na ich zaangażowanie i satysfakcję z wykonywanych obowiązków.
- Brak doświadczeń przemocy: Pracownicy zaprzeczyli, jakoby spotkali się z przejawami przemocy fizycznej czy psychicznej, oraz podkreślili, że nie byli świadkami takich sytuacji wobec innych osób. Szkolenie na temat przeciwdziałania mobbingowi przeprowadzone 3 września 2024 r. pozwoliło im lepiej zrozumieć temat i jednoznacznie ocenić, że w ich ocenie takie zachowania nie miały miejsca.
- Wsparcie ze strony dyrekcji: Pracownicy często pozytywnie oceniają pracę i podejście Dyrektor, która była opisywana jako osoba reagująca na zgłaszane problemy, udzielająca wsparcia i zrozumienia. Podkreślają, że dba o dobro pracowników, co, według niektórych, bywa wykorzystywane przez osoby nadużywające jej wyrozumiałości.
- Chęć integracji: Wiele osób zgłasza potrzebę większej integracji w zespole, sugerując organizację spotkań czy wyjazdów integracyjnych. Widzą to jako istotny aspekt, który może jeszcze bardziej wzmocnić współpracę i poprawić atmosferę.
- Wieloletnie zatrudnienie: Znaczna liczba pracowników ma wieloletni staż w Teatrze, co może świadczyć o ich przywiązaniu do miejsca pracy oraz zadowoleniu z panujących warunków.
Podział na działy:
Działy biurowo-administracyjne i wspomagające
Pracownicy tych działów oceniają atmosferę jako bardzo dobrą i zaprzeczają, jakoby doświadczyli przemocy bądź byli świadkami takich sytuacji. Kontakt z Panem Rolandem Nowakiem opisują jako sporadyczny, lecz pozytywny, podkreślając jego uprzejmość i spokojny charakter. Ich doświadczenia znacząco różnią się od medialnych doniesień, które wzbudziły ich zdziwienie.
Dział techniczny i charakteryzacja
Pracownicy działu technicznego oraz charakteryzacji, którzy mają częstszy kontakt z aktorami, również wyrażają pozytywną opinię o współpracy z Rolandem Nowakiem. Większość z nich nie zauważała niewłaściwego zachowania ani agresji z jego strony. Jednocześnie wskazywali na konfliktowy charakter Martyny Rozwadowskiej, co odbierali jako źródło problemów w komunikacji i współpracy. Niektórzy z tych pracowników zwracali uwagę na zniekształcone i nieprawdziwe doniesienia medialne, podkreślając swoje pozytywne doświadczenia z pracy.
W ramach tego działu zgłoszono jednak kilka incydentów konfliktowych, które – choć nie klasyfikowane jako akty przemocy – mogą wymagać monitorowania i wyciągania odpowiednich wniosków w zakresie komunikacji i rozwiązywania konfliktów.
Wnioski:
Podsumowując, rozmowy z pracownikami ukazują przeważnie pozytywny obraz atmosfery w Teatrze, w którym większość pracowników czuje się spełniona, wspierana i zadowolona. Doniesienia medialne na temat przemocy i mobbingu zostały uznane przez większość respondentów za niezgodne z ich doświadczeniami.
W trzeciej części raportu szczególnie przeanalizowano atmosferę w dziale aktorskim i działaniu inspicjentek. Stwierdzono, że zespół aktorski funkcjonuje w innych warunkach emocjonalnych niż działy administracyjne. Aktorzy podkreślają, że ich praca opiera się na emocjach, co prowadzi do sytuacji spięć i wybuchów, ale jest to przez większość zespołu uznawane za naturalny element tego zawodu. Wielu aktorów przyznało się do epizodycznych wybuchów emocji, podkreślając, że nigdy nie miały one charakteru przemocowego, a frustracje nie były wymierzone w inne osoby. Pojawiły się jednak pojedyncze wypowiedzi wskazujące na obawy przed współpracą z wybranymi osobami, ale zaznaczono, że nie miały one znamion mobbingu.
Istotnym punktem w tej części było odniesienie do oskarżeń medialnych formułowanych przez aktorkę Martynę Rozwadowską, która zarzucała Rolandowi Nowakowi przemoc psychologiczną i fizyczną, co wywołało napiętą sytuację w teatrze. Większość zespołu aktorskiego nie zgadza się z oskarżeniami i wyraziła oburzenie wobec medialnych doniesień, które według nich naruszają wizerunek teatru. Wiele osób uważa, że Rozwadowska przejaskrawiła wydarzenia, a jej wypowiedzi mają na celu destabilizację obecnego zarządu teatru. Pracownicy wskazali także na potrzebę otwartej komunikacji wewnętrznej i organizowania spotkań, aby rozładować narastające napięcia.
Podsumowanie raportu zaznacza, że atmosfera w teatrze jest generalnie dobra, a wyrażane przez pracowników opinie wskazują na brak powszechnych zachowań przemocowych. Zaznaczono jednak, że zarzuty Rozwadowskiej mają znaczący wpływ na relacje i postrzeganie teatru na zewnątrz.
Jeden komentarz
Pragnę zaznaczyć, a to chyba dość ważne, że ów audyt jest badaniem atmosfery pracy, a nie dochodzeniem komisji antymobbingowej. Audyt został przeprowadzony przez firmę wynajętą przez Joanne Nowak, więc do niezależności daleka droga. Nie wiem kiedy nauczymy się czytać ze zrozumieniem. Nastawia y od miesięcy zespół przeciwko Martynie Rozwadowskiej nie mógł się inaczej opowiedzieć na jej temat. To jest bardzo po przykre i nie ma nic w wspólnego z obiektywizmem. Aktorzy to dość skłonna do manipulacji grupa zawodowa. Niestety, baza emocjonalna z której się wywodzą, często sięga głęboko traumatycznych przeżyć, co przy pewnej umiejętności, którą Joanna Nowak (mając męża aktora) zapewne posiada, stanowi dość dużą możliwość do pewnych „nadużyć”. Dlatego też ta grupa zawodowa, w naturalny sposób nie dostrzega (a nawet usprawiedliwia) zachowań przemocowych i mobbingu. Potrzebna jest reforma myślenia.