27 grudnia 2023 roku – historia Powstania Wielkopolskiego nie zatraciła swojego blasku, choć Sesja Rady Gminy Niechanowo nie przyniosła oczekiwanego wydarzenia.
W ostatnich dniach roku 2023 odbyła się sesja Rady Gminy Niechanowo, która miała być wyjątkowym wydarzeniem upamiętniającym 105. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Jednak atmosfera tego ważnego momentu została zakłócona, gdy Komisja Honorowa Gminy odrzuciła inicjatywę, zapoczątkowaną przez Przewodniczącą Rady Gminy Niechanowo i wójta, nadania tytułu Honorowego Obywatela Adamowi Borysowi, ps. „Pług”.
Decyzja Komisji budzi zaniepokojenie i kontrowersje wśród mieszkańców oraz osób związanych z historią regionu. Ostateczne głosowanie Komisji Honorowej zakończyło się wynikiem 3 głosy przeciwko i 2 za, co skutkowało odrzuceniem wniosku i brakiem możliwości podjęcia uchwały przez Radę Gminy.
Adam Borys, ps. „Pług”, to postać o niezwykle bogatej historii i zasługach dla Polski. Podpułkownik Wojska Polskiego, organizator i pierwszy dowódca batalionu „Parasol”, cichociemny oraz inżynier rolnik – to tylko niektóre zasługi tego wybitnego jednostkowca. Jego pseudonimy, takie jak „Adam Gałecki”, „Bryl”, „Kar”, „Dyrektor” czy „Pal”, są synonimem poświęcenia dla walki o wolność.
Podczas posiedzenia Komisji Honorowej obecny był Hubert Borys, syn Adama Borysa, który wyraził zgodę na nadanie tytułu Honorowego Obywatela i przedstawił sylwetkę ojca.
„Pług” odegrał kluczową rolę w Powstaniu Warszawskim, współtworząc jednostki powstańcze oraz skutecznie dowodząc swoimi oddziałami. W powstaniu warszawskim dowodził batalionem „Parasol” na Woli. 6 sierpnia został ciężko ranny podczas walk w obronie cmentarzy wolskich. Kula roztrzaskała mu kość przedramienia. W październiku 1944 r. dostał się do niewoli, trafił do Stalagu IV B w Zeithain. Jego wkład w rozwój Polski nie ograniczał się jedynie do aspektów militarnych. W 1945 roku powrócił do kraju. Niedługo po powrocie został aresztowany przez funkcjonariuszy UB i osadzony w więzieniu mokotowskim. Po dwóch miesiącach został zwolniony na mocy amnestii. Rozpoczął pracę w Bydgoszczy, w Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego, a następnie w Poznaniu, w Centralnym Zarządzie Przemysłu Mięsnego. W latach 1958–1968 był dyrektorem Instytutu Przemysłu Mięsnego. W połowie lat 60. doktoryzował się na Wydziale Przemysłu Rolno-Spożywczego SGGW.
Zmarł 27 sierpnia 1986 r. w Witkowie. Pochowany na tamtejszym cmentarzu. Symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Decyzja Komisji Honorowej, odrzucająca wniosek o nadanie tytułu Honorowego Obywatela, wywołała zdziwienie wśród lokalnej społeczności, która dostrzegała w Adamie Borysie postać zasługującą na wyjątkowe wyróżnienie. Mieszkańcy wskazywali na historyczne zasługi „Pługa”, który przyczynił się do budowania niepodległego państwa.
Mimo odrzucenia wniosku, trzeba podkreślić, że postać Adama Borysa nie straci na swojej wartości historycznej. Jego bohaterstwo i oddanie dla sprawy narodowej pozostaną niezapomniane w historii Polski. Wielu zainteresowanych liczy, że w przyszłości będzie on doceniony na właściwą skalę, a decyzja Komisji Honorowej nie przesądzi o ostatecznej ocenie dorobku tej wybitnej postaci.
