W praktyce bardzo często umowy zabezpieczone są nie tylko hipoteką, ale również zastawem. Jest tak dlatego, że często osoby, które są zobowiązane do zapłaty niechętnie spełniają swoje zobowiązanie w sposób zgodny z umową. W interesie więc wierzyciela (osoby, którą żąda zapłaty) jest zatem zabezpieczenie swoich interesów poprzez zastosowanie takiego rodzaju środka prawnego (zastawu), który ułatwi mu później ściągnięcie swoich środków.
Przykład: Jan udziela pożyczki Marcie na kwotę 20 000 zł. Zawierają także umowę zastawy, na podstawie którego osoba Jan (zastawnik) otrzymuje w zastaw samochód Marty (zastawnika). Jeżeli Marta zwróci osobie Janowi pożyczkę w kwocie 20000 zł w terminie, wówczas osoba Jan zwróci samochód Marcie.
Zastaw można ustanowić na rzeczach ruchomych (np. na samochodzie, na materiałach budowlanych), albo na zbywalnych prawach majątkowych (np. obligacjach, na udziałach w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością). Istnieją dwa rodzaje zastawu:
- zwykły – powstaje na podstawie umowy o ustanowieniu zastawu i wydania wierzycielowi rzeczy,
- rejestrowy – ustanawiany na podstawie umowy zastawniczej sporządzonej w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz wpisu do rejestru zastawów prowadzonego przez Sąd.
Zastaw, szczególnie rejestrowy, stanowi zatem skuteczne narzędzie prawne do zabezpieczania roszczeń wierzycieli. Co prawda, jego zastosowanie w praktyce obrotu gospodarczego zmniejsza się, bowiem do umów kredytowych banki stosują najczęściej hipoteki na nieruchomościach. Również osoby prowadzące działalność mogą zabezpieczać swoje umowy poprzez ustanawianie zastawów na ruchomościach lub innych prawach kontrahentów.
Kontakt: Adwokat Gniezno.