W życiu codziennym często spotykamy się z określeniem ?hipoteka?, zwłaszcza w sytuacji zakupu nieruchomości, czy tez zaciągnięcia kredytu. Hipoteka jest ustanawiana przede wszystkim na nieru-chomości i ma na celu zabezpieczyć wierzytelność, czyli zwrot jakiegoś długu pieniężnego. Hipotekę wpisuje się do księgi wieczystej nieruchomości (do działu IV), z której wierzyciel ma prawo dochodzić zaspokojenia swoich roszczeń w sytuacji, gdy dłużnik nie spłaca swojego zobowiązania. Hipoteka nie jest samoistna, ponieważ zawsze jest połączona z wierzytelnością. Hipoteka jest wyrażana wyłącznie w pieniądzu, gdyż może zabezpieczać jedynie wierzytelności pieniężne.
W praktyce hipoteka oznacza, że wierzyciel może „spieniężyć” nieruchomość dłużnika, jeżeli dłużnik nie spłaca swojego długu, a dał zabezpieczenie zapłaty poprzez wpis hipoteki na swojej nieruchomości. Hipoteka wygasa w momencie, kiedy wygaśnie wierzytelność, która została zabezpieczona hipoteką. Innymi słowy, jeżeli dłużnik spłaci swój dług, to hipoteka wygasa i można ją wtedy wykreślić z księgi wieczystej nieruchomości.
Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości odbywa się zgodnie z przepisami o sprzedaży nieruchomości przez komornika w trybie postępowania egzekucyjnego. Podstawę prowadzenia egzekucji wszczętej przez wierzyciela hipotecznego stanowi tytuł wykonawczy, tj. tytuł egzekucyjny (np. wyrok) opatrzony w klauzulę wykonalności. Wierzyciel hipoteczny dysponujący tytułem wykonawczym może egzekwować wierzytelność zabezpieczoną hipoteką i uzyskać swoje środki pieniężne. Zazwyczaj pierwszym krokiem w toku prowadzonej egzekucji jest zajęcie nieruchomości, później (stosownie do sytuacji) następuje licytacja i sprzedaż nieruchomości, ostatnim zaś krokiem jest podział kwoty uzyskanej z przeprowadzonej egzekucji.
Istnienie hipoteki ustanowionej na nieruchomości nie jest przeszkodą ani do jej zbycia, ani do jej kupna. Natomiast warunki rynku nieruchomości powodują, że taka obciążona nieruchomość jest o wiele mniej atrakcyjna. Nabycie bowiem nieruchomości wraz z hipoteką powoduje, że jeżeli osoba sprzedająca nieruchomość nie spłaci swojego długu zabezpieczonego hipoteką względem osoby trzeciej, to kupujący może tę nieruchomość stracić, ponieważ osoba trzecia jest uprawniona do zaspokojenia swojego roszczenia właśnie z tej nieruchomości.
Kontakt: Adwokat Gniezno.